Puchar Świata
Nazwa Puchar Świata jest używana od początku, od I
MŚ 1930 r., ale nie był
i nie jest to tradycyjny puchar, zarówno ten pierwszy jak dzisiejszy.
Pierwsza, oryginalna statuetka, znana pod nazwą Puchar
Julesa Rimeta
(wieloletniego prezesa FIFA) lub Złota Nike, już
nie istnieje. Zdobyta
na własność przez Brazylię, po trzykrotnym zwycięstwie w turnieju
finałowym
mistrzostw (1958, 1962, 1970) została skradziona z siedziby
Brazylijskiej
Konfederacji Piłkarskiej w grudniu 1983 r. i nigdy nie jej odnaleziono.
Podobno złoczyńcy
przetopili trofeum ze szczerego złota.
Oryginalny puchar przetrwał II wojnę światową (schowany w pudełku na
buty)
pod łóżkiem teściowej włoskiego wiceprezydenta FIFA Ottorina
Barassiego.
Nie uchował się jednak przed rabusiami, którzy mieli za nic to, czym
był dla
zakochanych w futbolu Brazylijczyków.
Kopię (sporządzoną kosztem 34 800 dolarów) wręczono w 70 rocznice
założenia
Konfederacji, w 1984 r. kapitanom mistrzowskich drużyn Brazylii -
Belliniemu,
Mauro i Carlosowi Alberto.
Nowe trofeum - Puchar Świata FIFA,
ufundowany w 1971 r. jest dziełem
włoskiego rzeźbiarza Silvio Gazzanigi. Odlany z 18- karatowego złota
przez włoską
firmę jubilerska Bertoni, waży ok 5 kg i ma wysokość 36 cm.
Przechowywany jest w Zurychu w siedzibie Międzynarodowej Federacji
Piłki Nożnej
(FIFA). Zwycięzcy dostają pozłacaną replikę. Na oryginale jest
przewidziane
miejsce na umieszczanie nazw zwycięzców najważniejszej imprezy w
futbolu od
1974 do 2038 roku (!).
Pierwszy,
pierwsza...
Pierwszy strzelec bramki
Jak ustalili historycy futbolu, był nim Francuz Lucien Laurent,
w 19
minucie meczu Francja-Meksyk (4:1), 13 lipca 1930 r o godz. 15.19 na
stadionie
Pocitos w Montevideo. Laurent pokonał bramkarz meksykańskiego Oscara
Bonfiglio
strzałem spoza linii pola karnego. Mecz toczył się nie na Estadio
Centenario,
otwartym dopiero 18 lipca; do ostatniej chwili kończono trybunę o
nazwie
"America".
W tym meczu zdarzył się rzadki wypadek. Kontuzjowanego bramkarza
francuskiego
Alexisa Thepota zastąpił, w 24 minucie, gracz z pola, pomocnik Augustin
Chantrel (puścił jednego gola). Do 1970 r. regulamin nie pozwalał na
zmianę
bramkarza w trakcie meczu.
Pierwszy hat-trick
Pierwszy trzy bramki w jednym meczu strzelił świetny napastnik
argentyński Guillermo
Stabile, "król strzelców" I MŚ-1930. W meczu Argentyna-Meksyk
6:3 (3:1), 19.07.1930. Stabile trafił trzy razy do bramki przeciwników.
w 8,
17 i 80 minucie.
Pierwszy gol strzelony głową
Pierwszy gol w mistrzostwach świata zdobyty "główką" przypisano
Amerykaninowi Bertramowi (Bertowi) Patenaude,
który popisał się
tym zagraniem podczas meczu USA-Belgia 3:0), w 89 minucie meczu (na
3:0),
13.07.1930.
Pierwszy rezerwowy
Pierwszym rezerwowym, który wpisał się na listę strzelców mistrzostw
świata
był Juan Besaguren, autor ostatniego gola dla
Meksyku w meczu z
Salwadorem (4:0) w 1970 r.
Pierwszy rzut karny
Pierwszy rzut karny w mistrzostwach świata podyktował dla Chile, w
meczu z
Francją (19.07.1930) urugwajski sędzia Tejeda. Strzał Chilijczyka Guillermo
Saavedry obronił Alexis Thepot (w 30
minucie). Tym samym Thepot stał
się pierwszym bramkarzem, który obronił "jedenastkę" w finałach
mistrzostw świata. Mecz Chile- Francja zakończył się wynikiem 1:0.
Pierwszy gol z rzutu karnego
Pierwszego gola z rzutu karnego zdobył Manuel Rosas
z Meksyku w meczu
Argentyna-Meksyk, w 42 minucie, a powtórzył to w 65 minucie, z dobitką.
Jego
strzałów nie obronił Angel Bossio. Wcześniej Argentyńczyk Zumelzu
dwukrotnie nie potrafił pokonać bramkarza Meksyku Bonfiglio; rzecz
działa się
19.07.1930. Końcowy wynik meczu 6:3.
Pierwszy gol z rzutu rożnego
Z tego punktu boiska też można strzelić gola, choć to nie częste. Jako
pierwszemu na mistrzostwach świata udało się to reprezentantowi
Kolumbii Marcosowi
Collowi, w meczu Kolumbia-ZSRR, w 1962 r., w 68 minucie (na
4:2). Coll
"upokorzył" tym golem słynnego Lwa Jaszyna.
Spotkanie zakończyło
się remisem 4:4.
Pierwszy gol samobójczy
Pierwszego gola samobójczego w finałach mistrzostw świata strzelił ten
sam
zawodnik, który jako pierwszy zdobył bramkę z karnego, Manuel
Rosas (Sanches
I), w 52 minucie meczu Meksyk- Chile (3:0), na 2:0, 16.07.1930
"pokonał"
własnego bramkarza Isidoro Sotę.
Pierwszy wykluczony z gry
Pierwszy piłkarz, który musiał opuścić boisko podczas mistrzostw świata
(jeszcze nie było czerwonych kartek) to Placido Galindo,
kapitan drużyny
Peru, w meczu Rumunia - Peru 3:1 (14.07.1930). Było to w 58 minucie.
Według
relacji z tamtych lat, chilijski sędzia Warnken pomylił się usuwając z
boiska Galindo protestującego po brutalnym faulu Rumuna...
Pierwszy piłkarz, który zdobył bramkę w każdym meczu swojej drużyny
Pierwszym piłkarzem, który zdobywał bramki w każdym meczu
swojej drużyny
mistrzostw był Urugwajczyk Alcide
Ghiggia mistrz świata z 1950 r. Francuz Just
Fontaine, "król strzelców" z 1958 r. strzelił gola w każdym z
sześciu meczów. Podobnego wyczynu dokonał
Brazylijczyk Jairzinho. Mistrz świata z 1970
r.
Pierwszym mistrzem świata, który jako trener zdobył też tytuł
mistrzowski ze swą drużyną jest Brazylijczyk Mario
Zagalo - mistrz
świata jako piłkarz w 1958 i 1962 r., a jako trener w 1970 r. Niemiec Franz
Beckenbauer był mistrzem jako piłkarz w 1974 r., a jako
trener w 1990 r.
Pierwszy nie kontuzjowany, zmieniony bramkarz
Mwampa Kazadi z Zairu był pierwszym
bramkarzem, którego zmieniono
podczas mistrzostw świata (1974) nie z powodu kontuzji, gdy Zair
przegrywał
0:3 z Jugosławią, zaledwie po 22 minutach gry w turnieju 1974 r.
Kazadiego
zmienił Dimbi Tubilandu, który nie zdołał jednak
przeciwstawić się
"szturmowi" na swa "świątynię" i Afrykanie przegrali ten
mecz bardzo wysoko 0:9.
Jeszcze raz tylko zdarzyła się taka wymiana bramkarzy. W meczu o
trzecie
miejsce w mistrzostwach 1994 r. Szwecja-Bułgaria, Boris
Michajłow został zastąpiony przez Plamena Nikołowa po pierwszej połowie, gdy Szwecja prowadziła 4:0.
Rezerwowy nie puścił już gola i "dorobek" Michajłowa pozostał końcowym
rezultatem meczu. Dla Bułgarii, która przed 1994 r. nie wygrała żadnego
z 16 spotkań w finałach MŚ, czwarte miejsce w USA było wielkim sukcesem.
Pierwszy raz w TV
Pierwsza transmisja telewizyjna miała miejsce podczas mistrzostw świata
1954
roku w Szwajcarii. Nadano relacje z dziewięciu
spotkań turnieju.
Pierwszą transmisję satelitarną z mistrzostw przeprowadzono w 1966 r.,
z
Anglii na kontynent amerykański.
Jedyny...
Jedynym graczem, który strzelił w jednym meczu 4
bramki (w tym w dogrywce),
a jego zespół przegrał, był Ernest Wilimowski
(Polska), w meczu z
Brazylia, w 1938 r. Brazylijczyk Leonidas zdobył 3 gole, a jego drużyna
wygrała
ten mecz 1/8 finału 6:5, pod dogrywce.
Przed i po wojnie jedynie dwaj piłkarze, Erik
Nilsson ze Szwecji i Alfred
Bickel ze Szwajcarii grali w mistrzostwach świata zarówno
przed jak i po
II wojnie światowej. Uczestniczyli w turniejach finałowych w 1938 i
1950 r.
Jedynym graczem, który strzelał gole dla dwóch
reprezentacji był Robert
Prosinecki, który reprezentował Jugosławię w 1990 r.,
strzelając gole w
meczu ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, a potem dla Chorwacji w
1998 r. w
meczu z Jamajką.
Jedynym trenerem, któremu udało się zdobyć
dwukrotnie tytuł mistrza świata
jest włoski szkoleniowiec z lat przed II wojną światową, Vittorio
Pozzo
(1934 i 1938).
|